Masonlar.org - Harici Forumu

 

Gönderen Konu: MASONLUKTAKİ İSAT TÖRENLERİ - 1  (Okunma sayısı 15577 defa)

0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

Mart 20, 2010, 12:43:19 ös
  • Seçkin Üye
  • Uzman Uye
  • *****
  • İleti: 7217
  • Cinsiyet: Bay



Bir loca ya da büyük locada yapılan seçimlerden sonra, yeni görevlilerin “göreve seçilmiş” oldukları gerekçesiyle hemen bir devir-teslim yapılarak görevlerine başlamadıklarına daha önce değinmiştim.




Masonluğun dünya çapında her yerde geçerli bir geleneği uyarınca, seçilmiş herhangi bir görevlinin görevine başlayabilmesi için, önce “göreve getirilmesi” yani Türkçe’de kullanılan terimle isat edilmesi gerekir. Bu amaçla da bir tören düzenlenir. Bu öyle diğer çeşitli kurum ve derneklerde görülen basit bir görev değişimi uygulaması değildir. Çoğu büyük localar, tüzüklerinde bu konuya geniş yer ayırmış, bu törenin nasıl yapılacağına ilişkin ritüeller düzenlemişlerdir. Masonlukta çok tören vardır ama bu ritüelik törenlerin en görkemlisi olduğu söylenebilir.

Şimdi buna niçin “isat” denilmiş, doğrusu bilemiyorum. Kimileri “isad” diyor ama bunun aslı Osmanlıca0aki “is’ad” olsa gerek. Onun da iki anlamı var; biri yükseltmek ya da yukarıya çıkarmak, öteki “mutlu kılmak”. Bu tören için Batı dillerinde kullanılan sözcüklere bakarsak, onların Türkçe karşılığı ise “kurmak” ya da “tesis etmek” gibi bir şey oluyor. Bu törenin ritüelik uygulaması kapsamında ise özellikle bir locada üstad-ı muhteremin, bir büyük locada ise büyük üstadın yerine, koltuğuna yani makamına oturtulması ver. Tıpkı eskiden kralların taç giyme törenlerinde tahta oturtuluşu gibi. Sanırım zaten oradan alınma bu ritüelik işlem. Dilimizde ise, masonlar kusura bakmasın ama bana biraz sapa biraz eskimiş ve anlaşılmazlaşmış gibi geliyor bu terimler. Bu arada Türkiye’de Özgür Masonlar Büyük Locası bu terimi terk etmiş, buna “göreve getirme” demiş. Bu da biraz hafif ya da zayıf kalıyor ama bence daha iyi. [Bunları deyince aklıma geldi; bir ara şu Türk Masonluğunda kullanılan kimi terimler üzerine de bir eleştirel yazı yazayım.]

Böyle bir törende, yeni görevliler, bir toplu “kutlama” ile görevlerine başlar. Böylece, ilgili loca ya da büyük loca âdeta bir şenlik ortamında kendi kendini yeniler. Fakat bir isat töreninde görkemi artıran asıl etken, hangi düzeyde yapılıyorsa diğer masonik birim ya da örgütlerden birçok konuğun da hazır bulunmasıdır.

Aslında bu törenleri ikiye ayırmak daha doğru.
a)   Bir locada, locanın yeni üstad-ı muhterem ve yeni görevlilerinin isadı.

b)   Bir büyük locanın yeni büyük üstat ve diğer büyük görevlilerinin isadı.

Birbirlerine benzeseler bile, nitelik bakımından aralarında çok fark var.

Bir locadaki isat töreni, seçimlerin yapıldığı oturumdan ya hemen sonraki toplantıda ya da birkaç toplantı sonra düzenlenir. İlgili locanın bu törene çok iyi hazırlanması gerekir ama bu gerekliliği umursamayanlar da yok değildir hani. Çünkü bu tören, o locanın “biçimsel düzen ve disiplin” bakımından ne ölçüde başarılı olduğunun bir göstergesidir. Kuşkusuz bu hazırlığı locanın önceki görevlileri yapar ama yeni görevliler de buna katılır.

Tören ise ikiye ayrılır:

a)   Yeni üstad-ı muhteremin isadı: Törenin bu ilk bölümünde yeni üstad-ı muhtereme göreve getirildiği bildirilip görevine özgü önlük ve kordonu, varsa diğer öğeler takılır. Locasını yönetmek üzere çekici teslim edilir. Varsa locanın kuruluş belgesi ya da patenti (beratı) ile mührü de verilir. Sonra da kürsüsünün arkasındaki koltuğuna oturtulur. Böylece, bundan böyle o locanın yönetimindeki tek yetkili olduğunu vurgulanmış olur. [Bu işlemin farklı uygulamaları da var ama ona sonra değineceğim.]

b)   Diğer görevlilerin isadı: Batı dillerinde bunun için kullanılan terimin Türkçe’deki karşılığı biraz farklı: “Atama” ya da “kuşandırma” gibi bir anlama gelebiliyor. Bildiğimce Türkçe kullanılmakta olan farklı bir terim yok. Bu işlemi ise doğrudan bir önceki aşamada görevine resmen başlamış olan üstad-ı muhterem yapıyor. Her bir görevli için ayrı ayrı ya da kimileri için topluca. Fakat bir loca görevlisini görevine isat etmek bakımından tek bir yetkili kişi var; o da ilgili locanın üstad-ı muhteremi.

Şimdi «Peki ama üstad-ı muhteremi görevine isat etmek üzere yetkili olan kişi kim?» diye sorabilirsiniz.

Eğer burada tek başına yani bağımsız olarak değil, bir büyük locaya bağlı olarak çalışan bir locadan söz ediyorsak, o zaman o yetkili kişi büyük üstattır. Ancak çok sayıda locası bulunan bir büyük locada büyük üstat tüm locaların isat törenine yetişemeyebilir; hele bunlar birbirine pek yakın tarihlerde yapılıyorsa. Bu nedenle de Büyük Üstat Yardımcısı ya da Kaymakamı olarak anılan görevliden başlamak üzere diğer büyük loca görevlilerini (büyük görevlileri) hatta doğrudan o locanın önceki üstad-ı muhteremini yetkilendirebilir. Bu ise o törenin yapılacağı tarihten çok daha önce belirlenir.

Şimdi, az önce sözünü ettiğim o farklı uygulamaya geliyorum. Bunu ise Hür ve Kabul Edilmiş Masonlar Büyük Locası’nda görüyoruz. (Başka ülkelerde de uygulanıp uygulanmadığını bilmiyorum.) Bu uygulamada En Muhterem Büyük Üstat, locaların seçmiş oldukları yeni üstad-ı muhteremleri, bu amaçla düzenlenen özel bir oturumda topluca görevlerine isat ediyor. Sonra her bir üstad-ı muhterem, kendi locasında düzenlenen törende diğer görevlileri isat ediyor.

Bu bağlamda birçok yerde şöyle bir uygulama olduğunu biliyorum: bir loca daha ilk kurulduğunda, ilk üstad-ı muhteremi görevine isat edilirken kendisine sonraki üstad-ı muhteremi isat etme yetkisi de veriliyor. Böylece bu yetki yıllar içinde sürekli olarak elden ele taşınıyor. Bu çok daha basit, çok daha kolay.




Epeyce anlattım sanırım ama aslında anlatacaklarımı bitiremedim. İzninizle sonraki bölüme bırakıyorum.





ADAM OLMAK ZOR İŞ AMA BUNUN İÇİN ÇALIŞMAYA DEĞER.


Aralık 30, 2015, 02:20:17 ös
Yanıtla #1
  • Aktif Uye
  • ***
  • İleti: 879
  • Cinsiyet: Bay



Bunları deyince aklıma geldi; bir ara şu Türk Masonluğunda kullanılan kimi terimler üzerine de bir eleştirel yazı yazayım.

Sn.Adam bu sözünüzü hala yerine getirmemişsiniz ama :) vaktiniz olduğunda umarım yazarsınız. Sabırsızlıkla bekliyor olacağım.


Aralık 30, 2015, 07:00:34 ös
Yanıtla #2
  • Seçkin Üye
  • Uzman Uye
  • *****
  • İleti: 7217
  • Cinsiyet: Bay

Eskiden yazmaya başlayıp da devam etmeyi unuttuğum bir konu bu...

Artık devamını getirememem.
ADAM OLMAK ZOR İŞ AMA BUNUN İÇİN ÇALIŞMAYA DEĞER.


Aralık 30, 2015, 07:46:11 ös
Yanıtla #3
  • Aktif Uye
  • ***
  • İleti: 879
  • Cinsiyet: Bay

Keşke devam etseydiniz. Biz de öğrenmiş olurduk. Sonra konulara yorum yaparken ''terimsel yanlışlık var'' diye tarafınızdan uyarılıyoruz.
« Son Düzenleme: Aralık 30, 2015, 07:58:39 ös Gönderen: Waldow »


 

Benzer Konular

  Konu / Başlatan Yanıt Son Gönderilen:
7 Yanıt
5700 Gösterim
Son Gönderilen: Ağustos 25, 2015, 12:37:59 ös
Gönderen: İNSAN
1 Yanıt
3969 Gösterim
Son Gönderilen: Ocak 29, 2010, 09:45:34 ös
Gönderen: aashooter
1 Yanıt
5050 Gösterim
Son Gönderilen: Şubat 23, 2010, 02:42:43 ös
Gönderen: Halsond
5 Yanıt
7482 Gösterim
Son Gönderilen: Şubat 26, 2010, 09:20:04 öö
Gönderen: alcyone
0 Yanıt
7011 Gösterim
Son Gönderilen: Mart 21, 2010, 02:12:50 ös
Gönderen: ADAM
0 Yanıt
3052 Gösterim
Son Gönderilen: Mayıs 05, 2010, 08:32:16 öö
Gönderen: ADAM